Relacja z debaty: "Polski Sukces 1989-2014. Dokonania i perspektywy".
Potencjał Polski jest ogromny
Czy bilans 25-lecia Polski ma wynik dodatni? Jakie są nasze największe osiągnięcia i porażki? Jakie wnioski i przesłania z przeszłości płyną dla nas i dla młodego pokolenia na najbliższą przyszłość? Na te i inne pytania odpowiedzi szukali uczestnicy debaty „Polski sukces 1989-2014. Dokonania i perspektywy”, organizowanej przez Fundację „Teraz Polska” i Ośrodek Dialogu i Analiz THINKTANK przy współpracy z Giełdą Papierów Wartościowych.
Tematykę spotkania naturalnie wyznaczyły przypadające rocznice: 25-lecia transformacji ustrojowej, 15-lecia członkostwa w NATO oraz 10-lecia uczestnictwa w UE. Za punkt wyjścia do dyskusji posłużyły wyniki badań przeprowadzonych przez Europejski Instytut Marketingu Miejsc Best Place na temat społecznej oceny 25 lat transformacji. Z badań wynika, że Polacy mają problem z samooceną – tymczasem rzetelna ocena własnych dokonań jest podstawą do określenia wyzwań przyszłości i wytyczenia strategii.
- Nasza debata jest potrzebna by pokazać, że mamy się czym chwalić i że możemy być dumni z naszych dokonań. Musimy pokazywać polskie sukcesy, bo nasza wiedza o nich jest niepokojąco niska. To wszystko wynika z głęboko zakorzenionych kompleksów wobec świata, wobec zachodu – otworzył dyskusję prof. Krzysztof Opolski (WNE UW)
Aleksander Kwaśniewski, Prezydent RP 1995-2005 podkreślił, że „baza" została zbudowana (ustrój polityczny, zalążki nowoczesnego, otwartego społeczeństwa, gospodarka wolnorynkowa).
- Polskim sukcesem jest fakt, że przeprowadziliśmy transformację ewolucyjnie, pokojowo, prowadząc dialog dzięki czemu uniknęliśmy ofiar, co świadczy o dużej dojrzałości społeczeństwa. Dla celów strategicznych (bezpieczeństwa, wejścia do NATO i UE) udało nam się uzyskać porozumienie ponadpartyjne.
Aleksander Kwaśniewski dodał, że właśnie dzięki członkostwu w najpotężniejszym bloku polityczno-militarnym świata bezpieczeństwo było nam "gwarantowane". Dzisiaj, ze względu na sytuację na Ukrainie, decyzja sprzed ćwierć wieku jeszcze bardziej zyskuje na znaczeniu.
- Ten sukces nie spadł nam z nieba, był wynikiem szeregu reform, konsekwentnie wprowadzanych przez kolejne rządy. W 1989 roku nikt nie sądził, że osiągniemy to, co mamy dzisiaj. Choć wiele jest jeszcze do zrobienia musimy pamiętać, że Polska stała się jednym z nielicznych krajów w Europie, który uniknął recesji finansowej. Dziś nie możemy lekceważyć zagrożeń w postaci populizmu i wykorzystywanej w polityce socjotechnice – musimy postawić na ludzi, którzy myślą o przyszłości Polski, a nie o słupkach popularności – mówił Janusz Steinhoff, przewodniczący rady Krajowej Izby Gospodarczej.
Prof. Michał Kleiber, Prezes Polskiej Akademii Nauk, podkreślił olbrzymi wpływ okresu transformacji na rozwój nauki i innowacji.
- W ciągu ostatniej dekady zwiększyła się pięciokrotnie liczba studentów w Polsce. Był to dobry zryw podyktowany przekonaniem, jak niezbędna jest wiedza w życiu. Teraz czas na zmiany jakościowe. Potrzeba przekonstruowania mentalności młodzieży, która musi budować pragnienie kontynuowania nauki, autonomicznego myślenia, indywidualnej kreatywności, zdolności do współpracy a nie wykluczania przez aspirację - mówił prof. Michał Kleiber.
Nie zabrakło również podkreślenia roli sportu w rozwoju społecznym, którego podstawą powinna być aktywność ruchowa młodzieży już na etapie szkolnym.
- Przykład możemy brać chociażby ze Szwecji, gdzie regularnie sport uprawia 70% społeczeństwa. W Polsce jest to wskaźnik na poziomie zaledwie kilkunastu procent – zauważył senator Andrzej Person.
Pozycja kultury polskiej na świecie jest niezmiennie wysoka. Polska jest twórczym zagłębiem Europy a nośnikiem marki Polska jest właśnie kultura. Po dwudziestoleciu międzywojennym w obiegu międzynarodowym zostało pewnie 10 polskich nazwisk. Teraz, po 25 latach transformacji pozostanie ich co najmniej kilkadziesiąt. Talenty młodych Polaków to największy narodowy zasób – powiedział Paweł Potoroczyn, dyrektor Instytutu Adama Mickiewicza.
Beata Jarosz, wiceprezes Giełdy Papierów Wartościowych, gospodarza tego spotkania, podkreśliła , że warszawska giełda, mogła powstać właśnie w wyniku przemian transformacji ustrojowej. Nie zmarnowaliśmy tej szansy, jesteśmy największą giełdą regionu Europy Środkowo-Wschodniej i organizujemy z powodzeniem obrót na jednym z najdynamiczniej rozwijających się rynków kapitałowych w Europie.
Uczestnicy jednogłośnie stwierdzili, że Polska ma się od czego odbić, solidna baza została bowiem zbudowana. Czas na eliminację błędów, przyjrzenie się reformom, na nadrobienie zaległości i wyznaczenie ambitnych celów odnoszących się m.in. do roli Polski w świecie i ich konsekwentną realizację w oparciu o strategiczne zarządzanie rozwojem.
Przed młodym pokoleniem stoją wielkie zadania, jednak nie widać w nim świadomych i dojrzałych liderów. Ci, który z odnieśli sukces - nie chcą się nim dzielić, nie chcą brać odpowiedzialności za rozwój społeczny. Potrzebna jest platforma wymiany doświadczeń, dzięki której pokolenie twórców transformacji mogłoby przekazać wiedzę, pokazać dobre przykłady – powiedział Leszek Jażdżewski, redaktor naczelny kwartalnika Liberte!, organizującego ruch społeczny wokół idei społeczeństwa otwartego.
- Wzorców nam nie brakuje. Nie zepsujmy tego, na co mamy szansę. Dzisiaj temu, co udało się osiągnąć trzeba nadać jakość. Potencjał Polski jest ogromny – podsumował Aleksander Kwaśniewski.