FUNDACJA POLSKIEGO
GODŁA PROMOCYJNEGO

karta góra
Prezydent Ignacy Mościcki i Eugeniusz Kwiatkowski w Fabryce Celulozy w Niedomicach, COP, 1938
Prezydent Ignacy Mościcki i Eugeniusz Kwiatkowski w Fabryce Celulozy w Niedomicach, COP, 1938

COP – rocznica wspaniałego przykładu polskiego sukcesu

11 lipca 2021

Krzysztof Przybył: Rok 2021 – setna rocznica trzeciego powstania śląskiego – symbolicznie zamyka obchody stulecia odzyskania niepodległości przez Polskę. Czekamy teraz na nową jakość, czyli na zrównoważenie rocznic martyrologicznych (których pełno w naszym kalendarzu) z rocznicami sukcesów. Jeśli cudem nazywa się odbudowę Polski, to jeszcze większym cudem jest podniesienie jej z gruzów, bowiem I wojna światowa spustoszyła polskie ziemie w stopniu ogromnym, gdzieniegdzie porównywalnym ze zniszczeniami następnego konfliktu. Przygotowujmy się zatem do upamiętniania rocznic, które świadczą o polskiej zaradności, innowacyjności i nowoczesności. A taka zdarzy się w roku przyszłym: 5 lutego minie 85. lat od decyzji Sejmu o budowie Centralnego Okręgu Przemysłowego.

COP był jedną z największych przemysłowych inwestycji Drugiej Rzeczypospolitej. Kto wie, jakimi torami potoczyłby się rozwój polskiej gospodarki i kraju w ogóle, gdyby nie rok 1939. Wszystko wskazuje na to, że dzięki COP unowocześniono by nasz przemysł i – co niezmiernie ważne – w szybszym stopniu zunifikowano by ziemie znajdujące się wcześniej w różnych państwach zaborczych.

Do dzisiaj widać na różnych płaszczyznach – ekonomicznej, demograficznej, ba, nawet politycznych wyborów – różnice między poszczególnymi regionami. Mówiąc o „Polsce A” i „Polsce B” nie uświadamiamy sobie, że mówimy także o granicach dawnych zaborów. O bardziej rolniczej, mniej zamożnej Polsce wschodniej i lepiej uprzemysłowionym Śląsku czy Wielkopolsce.

Jak szeroko zakrojony był projekt COP widać po tym, co udało się zrobić przez zaledwie półtora roku od decyzji posłów. Około 300 km gazociągu z Gorlic, który docelowo miał dotrzeć do Warszawy, Państwowe Zakłady Lotnicze w Mielcu, zakłady chemiczne w Nowej Sarzynie… Inwestycje, które w ramach COP powstawały od podstaw albo wiązały się z modernizacją już istniejących fabryk, w części służą nam do dzisiaj. Na przykład Fabryka Broni „Łucznik” w Radomiu, która produkuje karabinki GROT i pistolety VIS – pracująca dziś na nowoczesnych maszynach, po przejściu w ostatnich latach pełnej modernizacji. Broń z Radomia ceniona jest również przez cywilnych nabywców, m.in. w Stanach Zjednoczonych. Godzi się też wspomnieć o fabryce opon i kauczuku syntetycznego w Dębicy  i fabryce silników lotniczych w Rzeszowie (dzisiaj PZL-Rzeszów). Ba, nawet słynne zakłady Leonardo w Świdniku, produkujące śmigłowce, choć uruchomione po II wojnie światowej, powstały w miejscu, gdzie przed wojną zbudowano nowoczesne lotnisko.

Zarzuca się Polakom, że zbyt często wracają do historii, za bardzo oglądają się w przeszłość. Zarzut chybiony, bo nie jest to tylko polska specyfika. Cóż dopiero powiedzieć o Amerykanach! Oglądajmy się w przeszłość, kultywujmy pamięć o niej, ale przede wszystkim po to, by dać impuls do osiągania sukcesów. Nie musimy wybierać: upamiętnienie Powstania Warszawskiego nie przeszkadza w nagłaśnianiu budowy Gdyni czy właśnie tworzenia Centralnego Okręgu Przemysłowego. Musimy uświadamiać, szczególnie młodemu pokoleniu, że historią Polski jest także historia polskiej gospodarki, naszych inwestycji. Tak samo ważną, jak dzieje oręża albo kultury. W podręcznikach – i szkolnych, i akademickich – niestety tego nie widać. Dzieje przedsiębiorczości są kwitowane kilkoma akapitami, a Cegielski przegrywa z Mickiewiczem. To wyjaśnia, dlaczego, odwołując się do tradycji Drugiej Rzeczypospolitej (nadmiernie zresztą idealizowanej), mamy zwykle przed oczami Piłsudskiego, a nie Kwiatkowskiego. Nie doceniamy gigantycznego sukcesu, jakim było podniesienie państwa dosłownie z gruzów.

Stulecie rozpoczęcia budowy portu i miasta Gdynia przebiegło bez większego echa. Tak, owszem, pandemia, ale pandemią zwykliśmy aż do przesady tłumaczyć wszystko. Tak jest najwygodniej. Jest jeszcze trochę czasu, by 85. rocznicę decyzji o budowie COP wykorzystać do edukowania Polaków o ich własnych sukcesach. Choćby po to, by wyleczyć nas z narodowych kompleksów i poczucia, że kiedy myśmy stali w miejscu, cała Europa się rozwijała. Bo to oczywista nieprawda.

Źródło: Krzysztof Przybył, prezes Fundacji Polskiego Godła Promocyjnego; Natemat.pl

karta dół laureaci 2024

Czytaj także

Kontakt

Fundacja Godła Polskiego "Teraz Polska"

ul. Górskiego 1
00-033 Warszawa

Sekretariat

Telefon: (+48) 22 201 26 90
fundacja@terazpolska.pl

Dział Konkursu

Telefon: (+48) 22 826 01 91
konkurs@terazpolska.pl

Dział PR i komunikacji

Telefon: 506 000 253
kamilbroszko@terazpolska.pl

 

Klauzula Informacyjna (PDF)

Zamów newsletter

Administratorem Państwa danych osobowych jest Fundacja Polskiego Godła Promocyjnego z siedzibą w Warszawie (00-033), przy ul. Górskiego 1. Z administratorem danych można się skontaktować poprzez adres e-mail: sekretariat@terazpolska.pl , telefonicznie pod numerem +48 22 201 26 90 lub pisemnie na adres Fundacji.

Państwa dane są i będą przetwarzane w celu wysyłki newslettera, na podstawie prawnie uzasadnionego interesu administratora. Uzasadnionymi interesami administratora jest prowadzenie newslettera i informowanie osób zainteresowanych o działaniach Fundacji.

Dane osobowe będą udostępniane do wglądu dostawcom usług IT w zakresie niezbędnym do utrzymania infrastruktury IT.

Państwa dane osobowe będą przetwarzane wyłącznie przez okres istnienia prawnie uzasadnionego interesu administratora, chyba że wyrażą Państwo sprzeciw wobec przetwarzania danych w wymienionym celu.

Uprzejmie informujemy, iż przysługuje Państwu prawo do żądania od administratora dostępu do danych osobowych, do ich sprostowania, do usunięcia, prawo do ograniczenia przetwarzania, do sprzeciwu na przetwarzanie a także prawo do przenoszenia danych (o ile będzie to technicznie możliwe). Przysługuje Państwu także możliwość skargi do Urzędu Ochrony Danych Osobowych lub do właściwego sądu.

Podanie danych jest niezbędne do subskrypcji newslettera, niepodanie danych uniemożliwi wysyłkę.