FUNDACJA POLSKIEGO
GODŁA PROMOCYJNEGO

karta góra
Fot. FB PAN
Fot. FB PAN

Polscy naukowcy walczą z koronawirusem

1 maja 2020

W czasie pandemii koronawirusa naukowcy i nauka znaleźli się w centrum uwagi, obok lekarzy i personelu medycznego. Przedstawiciele wymienionych dziedzin – od lat niedofinansowanych – prowadzą nierówną walkę, aby jak najmniejszym kosztem życia i zdrowia obywateli przeprowadzić kraj przez epidemię, dając szansę na jak najszybszą odbudowę ekonomiczną.

Polska Akademia Nauk od momentu wybuchu pandemii zajmuje się monitorowaniem i informowaniem społeczeństwa o COVID-19. Na stronie internetowej Informacje.pan.pl można zapoznać się z opiniami i ekspertyzami najwybitniejszych autorytetów naukowych na temat biologii koronawirusa SARS-CoV-2, systemu odpornościowego człowieka, noszenia maseczek, czy zachowania dystansu społecznego.

Szereg instytutów PAN włączyło się w konkretne działania na rzecz walki z koronawirusem. Instytut Chemii Bioorganicznej PAN, Instytut Genetyki Człowieka PAN oraz Instytut Biologii Medycznej PAN wykonują badania diagnostyczne w kierunku SARS-CoV-2 osiągając poziom kilku tysięcy testów dziennie.

Instytutowi Chemii Bioorganicznej PAN z Poznania zawdzięczamy opracowanie bardzo czułego testu genetycznego na COVID-19, który wykrywa ze 100-procentową pewnością nawet fragmenty genu koronawirusa. Test opracowany w IChB PAN w przeciwieństwie do testów serologicznych pozwala zdiagnozować bardzo wczesną fazę infekcji. Niestety proces ten jest dość czasochłonny, a na wynik czeka się około 6 godzin. Nad tym i kolejnymi generacjami testów, m.in. testem dwugenowym, pracują grupy robocze pod kierunkiem prof. Agnieszki Fiszer i dr Luizy Handschuh. Ich prace zmierzają również do skrócenia czasu oczekiwania na wynik testu. Produkcja polskiego testu genetycznego ruszyła w radomskich zakładach Medicofarma, które deklarują wyprodukowanie partii 100 tysięcy na koniec maja. Koszt jednostkowy pierwszej partii testów to tylko 50 zł. Polskimi testami zainteresowane są m.in. Norwegia, Niemcy i RPA.

W Instytucie Biocybernetyki i Inżynierii Biomedycznej PAN powstał Ventil, czyli „rozgałęziacz” zaprojektowany przez zespół prof. Marka Darowskiego. Dzięki temu urządzeniu z jednego respiratora może równolegle korzystać na raz dwóch pacjentów. To szczególnie ważne w obecnej sytuacji epidemiologicznej. U części chorych na COVID-19 może bowiem dojść do ostrej niewydolności oddechowej, a wtedy każdy respirator jest na wagę złota. Pierwszą partię 100 takich aparatów wyprodukował zabrzański Instytut Techniki i Aparatury Medycznej (Sieć Badawcza Łukasiewicz), która została przeznaczona do testów klinicznych. Projekt finansuje Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego, które już złożyło zamówienie na kolejnych 100 aparatów.

Zespół z Instytutu Biologii Doświadczalnej im. M. Nenckiego PAN pod kierunkiem prof. Agnieszki Dobrzyń oraz matematyk dr Szymon Toruńczyk z UW opracowali metodę grupowego badania na obecność wirusa SARS-CoV-2 . Metoda pozwoli szybko – bo grupowo – przebadać wszystkich pacjentów z danego oddziału szpitalnego lub Domu Pomocy Społecznej. Poprzez wykonanie kilku zamiast kilkuset oznaczeń będzie wiadomo, czy w danej grupie jest osoba zarażona koronawirusem SARS-CoV-2.

Wielkoskalowa diagnostyka pomoże sprostać wymaganiom chwili obecnej, kiedy to pojawiają się masowe zarażenia w DPS-ach i na oddziałach szpitalnych. Strategia ta stanie się również niezwykle użyteczna w niedalekiej przyszłości, kiedy bardzo wysoka przepustowość wykrywania obecności wirusa (100 tys. testów/dobę) będzie niezbędna do stałej kontroli poziomu zakażeń SARS-CoV-2. Jest to kluczowe dla efektywnej walki z epidemią w Polsce.

Specjaliści z Centrum Badań Kosmicznych PAN biorą udział w nowym projekcie Health Emergency Response in Interconnected Systems (HERoS) mającym wspomóc walkę z pandemią SARS-CoV-2. Celem projektu jest udoskonalenie reagowania na rozprzestrzenianie się epidemii koronawirusa, w tym także metod zapobiegania szerzeniu dezinformacji powodujących nieracjonalne zachowania społeczeństwa. Naukowcy z CBK PAN pomogą zoptymalizować działania systemowe związane z ograniczeniem rozprzestrzeniania się wirusa SARS-CoV-2. Będą odpowiadać za analizę i wizualizację danych obrazujących stan faktyczny oraz wyniki modelowania. Koordynatorem projektu jest fińska uczelnia ekonomiczna Svenska Handelshögskolan. Łącznie bierze w nim udział 11 partnerów z 6 krajów Europy.

Polska Akademia Nauk od momentu wybuchu epidemii w Europie zajmuje się także monitorowaniem zmian w różnych sferach życia, w tym społecznej i ekonomicznej. Badania takie podjęły między innymi Instytut Rozwoju Wsi i Rolnictwa IRWiR PAN oraz Instytut Filozofii i Socjologii PAN.

Fot. Pan.plOprócz działań informacyjnych, diagnostycznych i badawczych Polska Akademia Nauk prowadzi na niespotykaną dotąd skalę wymianę doświadczeń i wyników prac z partnerami zza granicy. Polscy naukowcy są otwarci na międzynarodową współpracę.

Walka z pandemią nie ma granic ani narodowości. Wyścig w nauce trwa, ale jest to bardziej wyścig z czasem, niż typowy wyścig z konkurencją. Co z tego podejścia uda się utrzymać po pandemii? Z pewnością zostanie z nami poczucie solidarności, gdy w tych trudnych chwilach naukowcy z pełną otwartością wymieniali się danymi i doświadczeniami – podsumowuje działania polskich naukowców prezes PAN prof. Jerzy Duszyński na FB.  

Bieżący kryzys bezlitośnie mówi polityce państwa „sprawdzam”. Weryfikuje przygotowanie instytucji państwowych, ofiarność pracowników, wiarygodność polityków, solidarność społeczną i szybkość reagowania różnych sektorów państwa na sytuację kryzysową – diagnozuje prof. Duszyński i stawia gorzkie pytanie – Czy gdy pandemia minie, polityka finansowa państwa wróci na dawne tory, a opieka medyczna i nauka znów będą się borykać z chroniczną finansową zapaścią?

Źródło: Pan.pl, FB Jerzy Duszyński

karta dół laureaci 2024

Czytaj także

Kontakt

Fundacja Godła Polskiego "Teraz Polska"

ul. Górskiego 1
00-033 Warszawa

Sekretariat

Telefon: (+48) 22 201 26 90
fundacja@terazpolska.pl

Dział Konkursu

Telefon: (+48) 22 826 01 91
konkurs@terazpolska.pl

Dział PR i komunikacji

Telefon: 506 000 253
kamilbroszko@terazpolska.pl

 

Klauzula Informacyjna (PDF)

Zamów newsletter

Administratorem Państwa danych osobowych jest Fundacja Polskiego Godła Promocyjnego z siedzibą w Warszawie (00-033), przy ul. Górskiego 1. Z administratorem danych można się skontaktować poprzez adres e-mail: sekretariat@terazpolska.pl , telefonicznie pod numerem +48 22 201 26 90 lub pisemnie na adres Fundacji.

Państwa dane są i będą przetwarzane w celu wysyłki newslettera, na podstawie prawnie uzasadnionego interesu administratora. Uzasadnionymi interesami administratora jest prowadzenie newslettera i informowanie osób zainteresowanych o działaniach Fundacji.

Dane osobowe będą udostępniane do wglądu dostawcom usług IT w zakresie niezbędnym do utrzymania infrastruktury IT.

Państwa dane osobowe będą przetwarzane wyłącznie przez okres istnienia prawnie uzasadnionego interesu administratora, chyba że wyrażą Państwo sprzeciw wobec przetwarzania danych w wymienionym celu.

Uprzejmie informujemy, iż przysługuje Państwu prawo do żądania od administratora dostępu do danych osobowych, do ich sprostowania, do usunięcia, prawo do ograniczenia przetwarzania, do sprzeciwu na przetwarzanie a także prawo do przenoszenia danych (o ile będzie to technicznie możliwe). Przysługuje Państwu także możliwość skargi do Urzędu Ochrony Danych Osobowych lub do właściwego sądu.

Podanie danych jest niezbędne do subskrypcji newslettera, niepodanie danych uniemożliwi wysyłkę.