FUNDACJA POLSKIEGO
GODŁA PROMOCYJNEGO

karta góra
Fot. Canva
Fot. Canva

To nie przedsiębiorcy windują ceny!

17 października 2022

Krzysztof Przybył: Jeszcze nie zaczęliśmy się oswajać z miłą świadomością, że cena litra benzyny spadła do poziomu 6 zł, a już ceny poszybowały w górę. I dzieje się tak, mimo że cena baryłki ropy nie rośnie w takim samym tempie. Oczywiście zaraz usłyszymy, że winne są paliwowe koncerny, banki i giełdowi spekulanci. Warto się jednak przyjrzeć rzeczywistym powodom tego stanu rzeczy: nie po to, by rozgrzeszać Orlen, Shell czy BP, ale by zrozumieć, jaki jest mechanizm powstawania mitów na temat chciwych przedsiębiorców, manipulujących cenami produktów pierwszej potrzeby.

Zacznijmy od tego, że cena gotowego paliwa od pewnego czasu ma coraz mniej wspólnego z ceną baryłki ropy. Rosną bowiem koszty transportu surowca, rosną ceny gazu i prądu, bez których paliwa się nie wyprodukuje, rośnie (z powodu wojny) popyt na olej napędowy. Ten, kto dziwi się, że cena baryłki ropy spada, zaś cena benzyny na stacjach nie, myśli kategoriami sprzed kilkunastu lat.

Cóż się zatem stało takiego, że po względnym okresie stabilizacji cen na niższym poziomie, paliwo zdrożało? Tak samo, jak w przypadku wahań cen różnych produktów – u podłoża nie ma jednej przyczyny. Państwa OPEC nie chcą zwiększyć wydobycia, mimo nacisku Amerykanów, oskarżających Arabię Saudyjską o sprzyjanie Rosji. Powód takiej postawy Saudów nie ma związku z Rosją: otóż w perspektywie uznania ropy za paliwo schodzące, w perspektywie przestawiania się świata na zieloną energię, Saudowie nie mają powodów, by dobrowolnie pozbawiać się zysków. Za kilka dekad te zyski mogą być tylko wspomnieniem – nie bez przyczyny Saudi Aramco ogłosiło, że chce byś światowym liderem w produkcji zielonego wodoru.

Powód numer dwa: chcemy, by było nam cieplej – zrozumiałe. A gazu i węgla brakuje. Ratunkiem są instalacje produkujące ciepło i prąd, napędzane olejem napędowym oraz opałowym. Im więcej ropy idzie na paliwo do tychże instalacji, tym większy jest popyt na ropę, a im większy popyt, tym wyższe ceny. Żelazne prawo rynku.

Może jednak warto stawiać i takie pytanie: czy nasz rynek podlega jakimś innym regulacjom niż rynek np. w Austrii czy we Włoszech? Tam tygodniowa zmiana na litrze PB95 wyniosła 2 centy w górę. Czyli ok. 10 groszy.

Ceny paliw podlegają dużym wahaniom. Podobnie ceny żywności, metali, materiałów budowlanych. W pierwszym odruchu opinia publiczna – a jeszcze chętniej politycy – szukają kogoś, kogo można wskazać palcem jako winnego. Najlepiej oczywiście biznes. Tak, jakby o wzrostach bądź spadkach cen decydowała wola przedsiębiorcy, a nie skomplikowany system rynkowych zależności. Gdyby współczesna gospodarka była tak prostym mechanizmem, jak wyobrażają sobie zwolennicy spiskowych teorii, życie byłoby z pewnością łatwiejsze, a prowadzenie biznesu – o wiele prostsze. Ale nie jest, a ciąg wydarzeń od 2020 roku – najpierw pandemia, a potem wojna na Ukrainie – pokazał, jak złudne okazały się nasze wyobrażenia o wiekuistej stabilizacji. Starajmy się zatem zrozumieć złożoność zachodzących procesów, a nie rezygnować z tego poznania na rzecz wygodnych, acz nieprawdziwych teorii.

Źródło: Krzysztof Przybył, prezes Fundacji Polskiego Godła Promocyjnego „Teraz Polska”, Natemat.pl

karta dół laureaci 2024

Czytaj także

Kontakt

Fundacja Godła Polskiego "Teraz Polska"

ul. Górskiego 1
00-033 Warszawa

Sekretariat

Telefon: (+48) 22 201 26 90
fundacja@terazpolska.pl

Dział Konkursu

Telefon: (+48) 22 826 01 91
konkurs@terazpolska.pl

Dział PR i komunikacji

Telefon: 506 000 253
kamilbroszko@terazpolska.pl

 

Klauzula Informacyjna (PDF)

Zamów newsletter

Administratorem Państwa danych osobowych jest Fundacja Polskiego Godła Promocyjnego z siedzibą w Warszawie (00-033), przy ul. Górskiego 1. Z administratorem danych można się skontaktować poprzez adres e-mail: sekretariat@terazpolska.pl , telefonicznie pod numerem +48 22 201 26 90 lub pisemnie na adres Fundacji.

Państwa dane są i będą przetwarzane w celu wysyłki newslettera, na podstawie prawnie uzasadnionego interesu administratora. Uzasadnionymi interesami administratora jest prowadzenie newslettera i informowanie osób zainteresowanych o działaniach Fundacji.

Dane osobowe będą udostępniane do wglądu dostawcom usług IT w zakresie niezbędnym do utrzymania infrastruktury IT.

Państwa dane osobowe będą przetwarzane wyłącznie przez okres istnienia prawnie uzasadnionego interesu administratora, chyba że wyrażą Państwo sprzeciw wobec przetwarzania danych w wymienionym celu.

Uprzejmie informujemy, iż przysługuje Państwu prawo do żądania od administratora dostępu do danych osobowych, do ich sprostowania, do usunięcia, prawo do ograniczenia przetwarzania, do sprzeciwu na przetwarzanie a także prawo do przenoszenia danych (o ile będzie to technicznie możliwe). Przysługuje Państwu także możliwość skargi do Urzędu Ochrony Danych Osobowych lub do właściwego sądu.

Podanie danych jest niezbędne do subskrypcji newslettera, niepodanie danych uniemożliwi wysyłkę.