Nowe technologie w medycynie - szansą dla pacjentów i systemu ochrony zdrowia
W dniach 17 i 18 października w Światowym Centrum Słuchu w Kajetanach odbywał się 4. Kongres „Zdrowie Polaków” 2022 pod hasłem „Profilaktyka zdrowotna i innowacyjne rozwiązania w ochronie zdrowia” .
Główne przesłanie dotyczy edukacji społecznej, bez której same kadry i nakłady na naukę czy medycynę nie zapewnią optymalnych efektów. Nie osiągniemy bezpieczeństwa zdrowotnego dla wszystkich bez rozsądnego odwołania się do odpowiedzialnych postaw prozdrowotnych, które musimy nieustannie kreować w społeczeństwie.
Debata „Nowe technologie w medycynie - szansą dla pacjentów i systemu ochrony zdrowia”.
Fundacja Polskiego Godła Promocyjnego była organizatorem debaty „Nowe technologie w medycynie - szansą dla pacjentów i systemu ochrony zdrowia”, którą moderował doradca Fundacji dr Jarosław Górski z Wydziału Nauk Ekonomicznych UW, a dyskutowali:
- Joanna Szyman - prezes NeoHospital, jednego z najbardziej efektywnych i przyjaznych pacjentowi ośrodków medycznych w Europie Środkowo-Wschodniej;
- prof. Piotr Skarżyński - prezes Centrum Słuchu i Mowy Medincus, który jest dwukrotnym laureatem Konkursu „Teraz Polska”;
- prof. Krzysztof Składowski - dyrektor Instytutu Onkologii w Gliwicach, Laureat tytułu „Promotor Polski” ustanowionego przez Fundację „Teraz Polska”;
- Bartłomiej Lubiatowski - prezes RSQ Technologies, firmy tworzącej urządzenia i programy medyczne dla poprawy zdrowia oraz bezpiecznego przechowywania dokumentacji medycznej pacjentów.
W słowie wstępu do debaty prof. Michał Kleiber, przewodniczący Kapituły Godła „Teraz Polska” podkreślił , że rewolucja technologiczna w branży medycznej stała się faktem.
- Niewątpliwie jest to dla nas wszystkich olbrzymia szansa na lepszą opiekę, ale jednocześnie duże wyzwania dla świata nauki, opracowującego innowacje. Bezsprzecznie ta rewolucja wymusza także konieczność zwiększenia inwestycji w badania oraz rozwój. Wiele państw doskonale to rozumie i z roku na rok zwiększa nakłady na rozwój w tym sektorze. Tymczasem w Polsce ciągle jeszcze te nakłady są w wielu płaszczyznach niewystarczające. Pocieszający jest fakt, że konieczność zmian zauważa polski biznes, który własnymi siłami próbuje podążać za zmianami i dostarczać ofertę, która jest konkurencyjna nie tylko na naszym rynku, ale także na rynkach zagranicznych. – podkreślił prof. Michał Kleiber.
Tematyka debaty oscylowała wokół następujących zagadnień:
- wpływ nowych technologii na skuteczny i wydajny system ochrony zdrowia;
- stosunek pacjentów do nowych technologii w medycynie
- czy AI zastąpi lekarza czy będzie stanowić jego wsparcie i w jakich zadaniach;
- czy pandemia wniosła do systemu ochrony zdrowia na stałe nowe rozwiązania technologiczne w obszarze profilaktyki, leczenia, ale także – organizacji systemu;
- czy możliwe jest skuteczne partnerstwo publiczno-prywatne w systemie ochronie zdrowia.
Rola technologii dla rozwoju medycyny jest kluczowa.
Debatujący zgodzili się, że rola technologii dla rozwoju medycyny jest kluczowa. Prof. Krzysztof Składowski zauważył, że wszelkie odkrycia, patenty oraz innowacyjne technologiczne, które obejmują praktycznie każdą gałąź medycyny przyczyniają się nie tylko do tego, że procedury medyczne są bardziej precyzyjne, bezpieczne, ale również bardziej wydajne przy zachowaniu coraz większej jakości.
- Reprezentuję radio-onkologię, w której mamy do czynienia z technologią na najwyższym poziomie, która w dodatku jest najdroższa jaka może występować w medycynie. Mam na myśli nie tylko przyspieszacze, które produkują promieniowanie jonizujące do leczenia chorych w radioterapii, ale także cyklotrony czy radioterapię cząsteczkową. Radio-onkologia jest wręcz uzależniona od technologii i nakładów finansowych, które trzeba przeznaczyć na inwestycje - nie tylko na zakup, ale także na serwisowanie i bezpieczną eksploatację – podkreślił profesor Składowski.
Dzięki stosowaniu nowych technologii pacjenci widzą szanse na nowe możliwości leczenia. Widać to szczególnie na przestrzeni ostatnich lat, kiedy w Polsce zaczęto na większą skalę wykorzystywać roboty Da Vinci. - W naszym ośrodku realizujemy 450 zabiegów rocznie z wykorzystaniem właśnie tego robota. Jest to dobry wynik, jak na polskie, a nawet europejskie warunki, ale pacjenci oczekują, aby takie procedury były szeroko dostępne w publicznej służbie zdrowia, a do tego potrzebne jest większe finansowanie. – zauważyła Joanna Szyman.
Nowoczesne technologie pomagają także tłumaczyć pacjentowi na czym będzie polegał zabieg. – Tak się stało u nas ostatnio, kiedy dzięki zastosowaniu rzeczywistości rozszerzonej przetransponowaliśmy dwuwymiarowy obraz z rezonansu magnetycznego na trójwymiarową rzeczywistość, co pomogło pacjentowi zrozumieć na czym polega jego choroba i jak będzie przebiegała operacja. Takie postępowanie poprawia nastawienie pacjenta do proponowanej terapii i dobrze oddziałuje na cały proces terapeutyczny. – podsumowała prezes Szyman.
Bez technologii nie ma możliwości świadczenia wysokiej jakości usług, ale muszą one być poparte umiejętnościami i doświadczeniem lekarzy.
- W otolaryngologii również odczuwamy presje ze strony różnego rodzaju podmiotów, aby za pomocą robotów wszczepiać implanty ślimakowe. Nie jesteśmy zwolennikami takiego podejścia. Rozumiem idee wykorzystania robotów w krajach, w których umiejętności chirurgiczne nie są wystarczająco rozwinięte i ryzyko powikłań jest większe. Ważne, żeby dobierać odpowiednie technologie do umiejętności specjalistów i możliwości organizacyjnych ośrodków, weryfikując oczekiwania pacjentów. – podkreślił prof. Piotr Skarżyński.
Pokutuje przeświadczenie, że rozwiązania technologiczne w opiece zdrowotnej są drogie.
Nowoczesne systemy tworzone w nowych technologiach nie mają ciężaru infrastruktury powstałej w latach 90-tych, więc ich twórcy mogą oferować je w konkurencyjnych cenach. - Przykładowo możemy wdrożyć system archiwizacji obrazów i komunikacji PACS wzbogacając go systemem opartym na sztucznej inteligencji. Takie rozwiązanie można dedykować do obsługi Szpitalnych Oddziałów Ratunkowych łącząc go z ekosystem sali operacyjnej zawierającym nasze rozwiązania holograficzne. I to wszystko za cenę dotychczasowego systemu PACS. – wyjaśniał Bartłomiej Lubiatowski. Pokutuje przeświadczenie, że rozwiązania technologiczne w opiece zdrowotnej są drogie, ale czasy się zmieniają i mamy w zasięgu ręki lepsze rozwiązania. Tańsze i łatwiejsze w obsłudze, dokładniejsze, lepiej służące pacjentom, które wiedzą jak optymalnie działać.
Kluczem do sukcesu jest współpraca.
- Do dalszego rozwoju i poprawy jakości usług medycznych potrzeba poprawy w komunikacji na styku lekarz - inżynier oraz na styku publiczno-prywatnym – zauważył prof. Piotr Skarżyński.
Wnioski z debaty.
W podsumowaniu debaty dr Jarosław Górski zawarł wnioski, z którymi zgodzili się jej uczestnicy. Technologia jest obszarem wielkiej szansy dla jakości życia pacjentów, sprawności pracy lekarza i funkcjonowania systemu ochrony zdrowia. Ale stanowi też wyzwanie i obnaża często ewidentne braki w jakości procedur prawnych i zarządczych. Ujawnia też duże oczekiwania ze strony pacjentów co do jakości, dostępności, szybkości świadczonych usług medycznych. - Uczmy się współpracować, nie bójmy się technologii, bo ona mocno wspiera edukację i jest płaszczyzną do współpracy dla personelu medycznego, pomocniczego oraz zarządzającego w ochronie zdrowia. Technologia jest nadzieją na lepsze zdrowie. – podsumował dyskusję dr Jarosław Górski.
******
Trend rozwoju innowacyjności w polskiej medycynie widać również wśród uczestników Konkursu „Teraz Polska”. Kapituła Konkursu pod przewodnictwem prof. Michała Kleibera co roku nagradza Godłem „Teraz Polska” nowoczesne rozwiązania technologiczne zakresu medycyny. Wśród nich jest dwukrotny laureat - Centrum Słuchu i Mowy Medincus, ale także organizator i gospodarz Kongresu Zdrowie Polaków - Światowe Centrum Słuchu, nagrodzone za program leczenia zaburzeń słuchu za pomocą implantów słuchowych. Inne rozwiązania z Godłem „Teraz Polska” to :
- pierwsza polska endoproteza całkowita stawu biodrowego firmy MEDGAL,
- inteligentny system do monitorowania astmy opracowany przez startup StethoMe,
- szybki test genetyczny na obecność wirusa SARS CoV-2 opracowany przez GeneMe,
- diagnostyka genetyczna oparta o sekwencjonowanie genowe opracowana przez Warsaw Genomics,
- małoinwazyjny system implantów ortopedycznych do zespoleń urazów układu kostnego człowieka firmy ChM Sp. z o.o.,
- kardiochirurgia małoinwazyjna wdrożona przez Centralny Szpital Kliniczny MSWiA w Warszawie,
- stent do bifurkacji naczyń wieńcowych firmy BALTON Sp. z o.o.